Begrippenlijst

Adaptatie Letterlijk: geschiktmaking. Adaptatie maakt het oog geschikt om te functioneren bij iedere verlichtingssterkte.
Armatuur Omlijsting / draagconstuctie van een lamp.
Assimilatie-belichting Zorgt in kassen bij weinig zonlicht voor een extra groei (assimilatie) van planten. Boven het gewas worden vaste of mobiele natrium– of kwiklampen gehangen.
Bewegingsdetector Apparaat dat beweging herkent en een lamp doet aanspringen (en doven wanneer er geen beweging meer wordt waargenomen).
Bioritme Natuurlijk ritme van de biologische cycli van een mens, dier of plant, waardoor het goed of slecht functioneren op een gegeven moment bepaald wordt.
Donkertegebied Gebied dat is ingericht om zo donker mogelijk te zijn, vergelijkbaar met een stiltegebied.
Floodlight Aanstraling van gebouwen.
Fossiele brandstoffen Overblijfselen van levensvormen uit het verleden die nu worden gewonnen voor de energieproductie, bijvoorbeeld olie, aardgas en steenkool.
Frequentie Aantal trillingen electromagnetische straling per tijdseenheid. Eenheid: Hertz (Hz).
Gloeilamp Lamp waarin het licht wordt geproduceerd door een draad die begint te gloeien zodra er een elektrische stroom doorheen loopt. Een gloeilamp heeft een levensduur van ongeveer 1.000 uur.
Golflengte Afstand tussen twee golftoppen of twee golfdalen van een electromagnetische straling. Eenheid: meter (m) / nanometer (nm).
Grensmagnitude Magnitudewaarde van 6 à 7. Dit geeft de magnitude aan van de zwakste ster die men nog met het blote oog kan waarnemen bij volstrekt donkere hemel.
Halogeenlamp Lamp met niet alleen een gloeidraad maar ook halogeengas (jodium, broom). In vergelijking met de klassieke gloeilamp biedt halogeen bijna 2 keer meer lichtrendement, heeft een langere gemiddelde levensduur (2.000 uur) en kent een zeer goede kleurweergave.
Illuminantie Het oplichten van een horizontaal of verticaal oppervlak in de omgeving van een lichtbron.
Katoogje Klein reflekterend plaatje op snelwegen dat oplicht zodra het beschenen wordt.
Klemtoonverlichting Verlichting gericht op een bepaald object, vaak een historisch gebouw of monument, om er de aandacht op te vestigen.
Kunstlicht Kunstmatig licht zoals van lampen, fakkels enz.
LED (light emitting diode) Zuinig halfgeleiderlampje, gebruikt in o.a. afstandsbedieningen en rekenmachines.
Lichthinder Overlast die de mens ondervindt van kunstlicht, hetzij in de vorm van regelrechte verblinding, hetzij als verstorende factor bij het verrichten van avondlijke en nachtelijke activiteiten, hetzij als bron van onbehagen.
Lichtkoepel Band van licht rond een lichtbron, meestal aan de horizon.
Lichtsterkte Bij een lichtbron onder een bepaalde hoek, het quotiënt van de uitgestraalde lichtstroom en de grootte van dat ruimtehoekelement. Eenheid: candela (cd).
Lichtvervuiling Verhoogde helderheid van de nachtelijke omgeving door kunstlicht.
Luminantie (lichtintensiteit) Hoeveelheid licht die onder een bepaalde hoek wordt afgegeven door een oppervlak, uitgesmeerd over een eenheid van 1m2. Eenheid: cd/m2.
Lux Eenheid van lichtsterkte.
Magnitude Astronomische maat voor de helderheid van een bepaalde lichtbron. Het is een logaritmische, negatieve schaal. Indien de magnitude van een object met één eenheid daalt, dan wordt dit voorwerp 2,5 maal helderder. De zon heeft een magnitude van –26,7 in de V-band, de volle maan heeft ongeveer de magnitude van –12,5 terwijl de helderste sterren ongeveer van de nulde magnitude zijn. Onder ideale omstandigheden (= geen lichtvervuiling) kan men ‘s nachts met het blote oog net sterren van de zesde magnitude zien.
Melkweg Strook van sterren aan de hemel. Het woord betekent in het Japans ‘hemelse rivier’ (“Amano-gawa”).
Milieueffectrapportage (MER) Levert de informatie die nodig is om het milieubelang volwaardig mee te wegen bij de besluiten over plannen en projecten met grote milieugevolgen.
Monochromatisch Eénkleurig licht, licht van één bepaalde golflengte.
Nachtdier Dier dat bij nacht op voedsel uitgaat en overdag slaapt.
Noorderlicht Poollicht aan de noordpool.
Poollicht Lichtverschijnsel aan de hemel in de polaire streken als gevolg van de botsing van deeltjes van de zon met de bovenste aardatmosfeer; ook wel aurora genoemd.
Skybeamer Sterke lamp, gericht op de hemel, gebruikt voor promotiedoeleinden.
Straling Hoeveelheid uitgestraald licht dat op een bepaalde oppervlakteeenheid wordt waargenomen. Eenheid: Watt per vierkante meter (W/m2).
Verlichtingssterkte (E) Hoeveelheid licht die per vierkante meter op een vlak valt. Eenheid: lumen per vierkante meter (lux). De verlichtingssterkte wordt gemeten met een luxmeter. Naarmate de afstand van een lamp tot het te verlichten voorwerp groter wordt, neemt de verlichtingssterkte af, en wel met een kwadraat van die afstand. Dus als we een lamp op een afstand van twee meter boven een tafel hangen, krijgen we viermaal minder licht op de tafel dan wanneer hij op één meter afstand boven de tafel hangt.
Vermogen Energie die de bron uitstraalt. Eenheid: Watt (W).